ABD'nin WSJ gazetesinden aldığı bilgilerle değerlendiren Hürriyet yazarı Ertuğrul Özkök, bugünkü köşesinde Usema Bin Ladin'in 5 ölümcül hatasını, ABD'nin ise 2 kritik hatasını yazdı. Özkök, Clinton'un operasyon sırasındaki tepkisine ise dikkat çekti..

İşte Özkök'ün 'Okaliptüs istihbaratı ne işe yarar' başlıklı yazısı

Aşağıdaki yazıyı, Wall Street Journal Gazetesi'nin dünkü sayısından aldığım bilgilerle yazdım.

- İHTİMAL HESABI: Operasyon kararı alınırken, evdeki kişinin Bin Ladin olması ihtimali yüzde 60'tı. Bazı analizciler ise yüzde 80 ihtimal tanıyordu. Karar yüzde 60 ihtimal üzerinden verildi.

- KRİTİK SORU ŞUYDU: Amerikan halkı yüzde 60 ihtimalli bir operasyonu destekler mi? Değerlendirme: Yüzde 50 ihtimalli bir operasyonu bile destekler.

- COĞRAFİ AYRINTI: Tespit edilen evin çevresinde okaliptüs ağaçları vardı. Bu istihbarat ne işe yarar? Okaliptüs suyu çeken bir ağaç. Demek ki, operasyon yapılacak zemin sulu. İşe yarayacak bir bilgi mi bilmem.

- İLK 'YÜRÜ' TALİMATI: Başkan'a ilk bilgi 14 Mart 2010 günü, Beyaz Saray'daki "durum odasında" sunuldu. Başkan da "Yürü" emri verdi.

- DEVLET DERSİ: İstihbarat toplanınca, operasyon için "on milyonlarca dolar" olarak nitelenen bir bütçe çıkarıldı. Bu bütçe için, Senato'dan izin alındı. Yani, Başkan'ın elindeki "örtülü ödenek" gibi kontrol dışı bir harcama yapılmadı.

- EN KRİTİK KARAR 1: En kritik 2 kararın ikisini de bizzat Başkan Obama verdi. Birinci kritik karar, operasyonun bombalama ile mi yoksa yer operasyonu ile mi yapılacağıydı.

- BLACK HAWK SENDROMU: Amerika'nın hafızasında yer operasyonları ile ilgili iki kötü hatıra var. Biri İran'da ABD Büyükelçiliği, öteki Somali'deki "Black Hawk" operasyonuydu. İkisi de fiyasko olmuş, birçok asker ölmüştü.

- RİSK VE AVANTAJ: Yukarıdan bombalama az riskliydi. Ama onun riski şuydu. Bin Ladin'in cesedini kesinteşhis ve en önemlisi de dünyayı ikna etmek mümkün olmayacaktı. Karar: Yer operasyonu.

- EN KRİTİK KARAR 2: Operasyonun başlama emrini de 29 Nisan günü Başkan Obama verdi. Havamuhalefeti yüzünden operasyon 24 saat ertelendi.

- BAŞKANLIK KARARTMASI: Operasyona 24 saat kala, Washington üst yönetimi tam bir karartma operasyonu yaptı. Başkan Obama, her şey normalmiş gibi golf oynamaya gitti. Kısa kesmek için dokuz delikli golf oynaması ise kimsenin dikkatini çekmedi.

- ERTELENEN BALAYI: CIA Başkanı Panetta kilisedeydi. Ulusal Antiterör Birimi Başkanı Michael Leiter isecumartesi günü evlendi. Yaptığı tek "hata" balayını ertelemekti. Ondan da kimse şüphelenmedi.

- ÖNGÖRÜLENLER: Operasyona 24 SEAL komandosu katıldı. Bütün olay 40 dakika içinde tamamlandı.
- ÖNGÖRÜLMEYEN 1: Operasyona katılan helikopterlerden biri düştü. Düşme sebebi evin etrafındaki yüksek duvarların yarattığı "vorteks"ti.
- ÖNGÖRÜLMEYEN 2: Bin Ladin ve eşi, üç katlı ana binanın en son katında bulundu. Binanın bu kısmı,operasyona katılan SEAL komandolarının en son girdiği yerdi. Yani Bin Ladin ve eşi çok kritik bir zaman kazanmıştı. Hiç olmazsa evdeki öteki bilgiler imha edilebilirdi. Ama onu da kullanamadı.

- ERKEĞE YAKIŞMAYAN: Operasyon sırasında kadınların ve çocukların öldürülmemesine dikkat edildi. Ancak evde yaşayan kadınlardan biri öldürüldü.
Bu kadın, içerideki El Kaide mensubu erkeklerden biri tarafından canlı kalkan olarak kullanılmak istendi.

EN GÜVENİLİR KURYENİN ÖLÜMCÜL HATALARI

- ÖLÜMCÜL HATA 1: İlk ölümcül hatayı, Bin Ladin'in, "en güvenilir kuryesi" yaptı. Bin Ladin daha önce yapılan operasyonlarda 6 kere kurtulmuştu. Ancak 2004'te Tora Bora'daki operasyondan sonra kuryenin "savaşta kullandığı kod adı" tespit edildi.
- ÖLÜMCÜL HATA 2: Ladin'in saklandığı evde yaşayan 22 kişinin çoğu, en güvenilir kuryenin akrabasıydı. Kurye, bu akrabalardan biri ile telefon konuşması yaptı ve bu ölümcül bir hata oldu.
- ÖLÜMCÜL HATA 3: Evin etrafına, içerinin görünmesini engelleyen yüksek duvarların çekilmesi, içeride, "valuable target", yani "kıymetli bir hedefin" bulunduğu şüphesini yarattı.
- ÖLÜMCÜL HATA 4: Evden çıkan çöpler sürekli yakılıyordu. Bu da şüpheleri çoğaltan etki yarattı.
- EN ÖLÜMCÜL HATA: En güvenilir kurye, en ölümcül hatayı 2010 yılının ağustos ayında yaptı. O gün CIA, kuryenin eve girişini tespit etti.

- YEPYENİ BİR CASUS: Bu operasyon dünyaya ABD'nin yeni bir "istihbarat" birimini ön plana çıkardı. İstihbarat işini CIA ve "National Security Agency" ile birlikte, "National Geospatial-Intelligence Agency" (Ulusal Uzay İstihbarat Ajansı) adlı birim yürüttü. Bu operasyonda uydu yoluyla istihbarat toplama ve izleme işi çoketkiliydi.

- POST-OPERASYON YÖNETİMİ: Operasyondan sonraki en kritik an, Bin Ladin'in cesedinin teşhisiydi. Washington saatiyle 15.50: Başkan'a verilen ilk bilgi: "Bin Ladin'in cesedi muhtemelen teşhis edildi."
Saat 19.01: "Yüksek olasılıkla Bin Ladin."
İkinci aşamada fotoğraflar eşleştirildi ve yeni bilgi sunuldu: "Yüzde 95 Bin Ladin."
Üçüncü aşamada ise, cesetten alınan DNA örnekleri, CIA'nın elindeki, Bin Ladin'in birinci derecedenakrabalarına ait DNA örnekleriyle karşılaştırıldı. Sonuç: "Yüzde 100 o."

- OLAY YERİ TALİMATI: Operasyona katılan timlere, binada bulunan değerli bütün nesnelerin toplanması talimatı verildi. Bilgisayarlar, hard diskler, yazılı her türlü malzeme alınıp götürüldü.

- ABD'NİN HATASI 1: Bana göre, Amerikan yönetimi bu operasyonda iki psikolojik hata yaptı.
Birincisi, "ana hedef" olarak belirlenen Bin Ladin'e "Geronimo" kod adının verilmesiydi. "Geronimo" bir Kızılderili ve Kızılderililer bütün dünyada "mazlum" olarak görünen insanlar.
- ABD'NİN HATASI 2: Olayı "real time", yani anında izleyen Başkan Obama ve ekibinin basına dağıtılanfotoğrafı bende itici etki yarattı. Özellikle Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'ın yüzündeki ifade, "Orada çok kötü şeyler yapılıyor" izlenimi veriyordu.

- POST-OPERASYON EN ZOR KARAR: Bu yazıyı yazdığım dakikalara kadar Amerikan yönetimi Bin Ladin'in cesedine ait fotoğrafların yayınlanmamasına karar verememişti. Doğrusu ben de bir iletişimci olarak karar veremedim.

- HENÜZ BİLİNMEYENLER: Okuduğum yazılarda henüz yeterince bilgi sahibi olamadığım en ilginç konu, Bin Ladin'in "defin" kararıydı. Bu karar nasıl alındı? Müslümanlara danışıldı mı?
Denize bırakma formülünü kim getirdi? USS Carl Wilson gemisinde cesedi kim yıkadı? Duayı kim etti?
Ceset, üzerinde ağırlıklar bulunan bir torbaya konmuş. Bu torba kaç metre derinliğe bırakıldı. Cesedin bulunma ihtimali var mı?

SONUÇ: Terör tarihinin bu en büyük operasyonu ile ilgili bilgileri, ilgili ilgisiz herkesin bilgisine sunuyorum.